توجه دستگاه های اجرایی به فرهنگ حجاب و عفاف/توجه به کار فرهنگی در راستای ترویج عفاف و حجاب/عمل صداوسیما به رسالت فرهنگی خود

سردار حمید دامغانی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری بسیج استان سمنان به مناسبت هفته حجاب و عفاف در پاسخ به سوالی در مورد اینکه متولیان امر ترویج فرهنگ حجاب و عفاف چه وظایفی دارند؟ اظهار کرد: در ابتدا به فرمایشات امام خامنه‌ای در خصوص حجاب اشاره می‌کنم که معظم له می‌فرمایند «مساله حجاب به معنای منزوی کردن زن نیست، اگر کسی چنین برداشتی از حجاب داشته باشد برداشتش کاملا غلط و انحرافی است. حجاب به هیچ وجه مانع از فعالیت‌های اجتماعی، سیاسی و علمی نمی‌باشد.» نهادینه سازی فرهنگ حجاب و عفاف به عنوان یکی از ضرورت‌های باور‌های دینی مستلزم برنامه ریزی صحیح در سه حوزه فرد، خانواده و جامعه است، نقش حکومت اسلامی در ایجاد و ترویج این باور انکارناپذیر بوده و در نگاهی عمیق تر، ضروری و اساسی است، پیش از برنامه ریزی صحیح باید عناصر مفهومی، چون فردی، خانواده و جامعه را در زمینه فعالیت علمی و فرهنگی به خوبی شناخته و جایگاه هر یک را بررسی کرد، سپس در سه مرحله نهادینه سازی (تعمیق)، گسترش فرهنگ (ترویج) و حفظ و پاس‌داری از باور‌های ترویج شده (تحفیظ)، با استفاده از ابزار و شیوه‌های کاملاً مدرن و مؤثر به فعالیت پرداخت
وی افزود: نهاد‌ها و سازمان‌های دولتی در گروه اول و شهروندان در گروه دوم قرار می‌گیرند، هر یک نیز در برابر دیگری وظایف مشخصی دارند که عمل به این وظایف و محترم شمردن آن‌ها ضامن سعادت و سلامت فرد و اجتماع خواهد بود، میزان اثرگذاری این دو گروه بر یک دیگر، از میزان اثرگذاری متقابل اعضای خانواده کم‌تر نیست درباره گروه اول، روایتی که شباهت مردم به امیران خود را می‌رساند: «النّاس بِأمرائِهم اَشبَهُ مِنهُم بِآبائِهِم». مشخص کردن حقوق و وظایف متقابل اعضای خانواده مانند حق همسایگان بر یک دیگر، حق معلم بر شاگرد و برعکس نیز بیانگر این اثرگذاری و اثرپذیری است.
فرمانده سپاه استان سمنان خاطر نشان کرد: بحث حجاب و عفاف جزو بحث‌های فرهنگی و مذهبی به شمار می‌رود که بیش از امور سیاسی و اجتماعی به برنامه ریزی تدریجی و ریشه‌ای نیاز دارد، تمام نهاد‌ها و سازمان‌ها اعم از خصوصی و دولتی و شهروندان در فرهنگ سازی، نقش دارند و به همین دلیل، بدون ریشه یابی، آسیب شناسی و شناسایی ورودی‌های فرهنگی و شناخت عوامل ویران گر و آشنایی با شیوه‌های مبارزه با این عوامل، نمی‌توان برنامه‌ای درست و کارآمد طراحی کرد، فرهنگ سازی برای سه حوزه یادشده را می‌توان در مرحله نهادینه سازی، گسترش و حفظ روش انجام داد که در هر بخش، نقش برخی نهاد‌ها پررنگ‌تر از دیگر نهاد‌ها خواهد بود، برای نمونه، در مرحله نهادینه سازی باور‌های دینی درباره عفاف و حجاب، نقش آموزش و پرورش به ویژه آموزش در دوره‌های ابتدایی و راهنمایی، بسیار حساس و مهم به نظر می‌رسد؛ زیرا شخصیت دینی در دوره کودکی شکل می‌گیرد.
وی با اشاره به علل اصلی بدحجابی اظهار کرد: از جمله علل می‌توان به این موضوع اشاره کرد که تاکنون، احساس و باور مذهبی به درستی و صحیح به نسل جوان جامعه یاهمان نوجوانان وجوانان منتقل نشده است، دیگر عللی که می‌توان نام برد، ضعف ایمان واعتقادات مذهبی -ضعف حیا -ضعف ارزشهاوخلا‌های درونی -ضعف روحیه معنوی- فضای مجازی و... است.
دامغانی به عمده‌ترین پیامد‌ها و آسیب‌های اجتماعی بدحجابی نیز اشاره کرد و گفت: از هم گسیختگی اخلاقی، کاهش ازدواج، افزایش بیماری‌های مسری، اختلالات عصبی و روانی، از بین رفتن محبت، افزایش طلاق، کاهش میزان بازدهی کار و تحصیل در جامعه از پیامد‌های منفی بدحجابی در جامعه هستند.
فرمانده سپاه قائم آل محمد (عج) با تشریح وضع کنونی حجاب در جامعه بیان کرد: وضع کنونی حجاب و عفاف در جامعه ما با موازین مورد نظر دین فاصله زیادی دارد، اما شکل گیری وضع موجود ریشه در چند مساله اساسی دارد، نقش مردم از مهمترین ابزار‌هایی است که در اسلام در جلوگیری عملی از انحراف نقش عمده‌ای دارد، که از آن به عنوان امر به معروف و نهی از منکر یاد می‌شود و در مورد حجاب نیز عمل نکردن به این اصل موجب گسترش این ناهنجاری شده است، در صورتی که عموم مردم به این وظیفه شرعی عمل کنند مطمئنا با وضع بهتری روبرو خواهیم شد.
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان سمنان به نقش مسئولان هم به طور خاص در زمینه حجاب و عفاف اشاره کرد و افزود: در قانون مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی نقش مسئولان وجود دارد و بر اساس این قانون، نهاد‌ها ودستگاه‌های مختلف، وزارتخانه‌ها ومتولیان امر، تکالیف و وظایف مشخصی دارند، واگر این قانون به طور کامل اجرا می‌شد از ورود کالا‌ها و البسه غیر اسلامی جلوگیری می‌شد.
وی ادامه داد: در این قانون، حتی توجه نهاد‌های دولتی به نوع پوشش کارمندان نیز ذکر شده است و یک قانون جامع است که هم به فرهنگ سازی در این زمینه اشاره دارد و هم نهاد‌ها را در جلوگیری از گسترش بی حجابی موظف کرده است.
دامغانی به نقش منفی و تبلیغات دشمنان هم به عنوان، یکی دیگر از تهدیدات فرهنگی عفاف و حجاب اشاره کرد و افزود: دشمن با هدف قرار دادن فرهنگ جامعه اسلامی سعی در رواج بد اخلاقی‌های اجتماعی دارند و در این راستا با تاسیس شبکه‌های ماهواره‌ای و تولید فیلم و لباس‌های زننده، جامعه اسلامی را مورد تهاجم فرهنگی قرار داده اند، در این زمینه متولیان و دست اندرکاران فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه باید با وحدت رویه و همبستگی با این حرکت شوم مقابله کنند.
وی در مورد پیشنهاد یا راهکار برای ترغیب و تشویق نسل امروز به امر مهم حجاب و عفاف گفت: اداره‌ها و دستگاه‌های مختلفی در موضوع عفاف و حجاب مسئول هستند، برنامه‌های زیاد و خوبی صورت گرفته است، ولی با این وجود بسیاری از این مجموعه‌ها به وظیفه خود عمل نکرده و یا به صورت ناقص آن را اجرا می‌کنند، شورای عالی انقلاب فرهنگی، چارچوب اصول و مبانی روش‌های اجرایی گسترش فرهنگ عفاف را در بهمن ماه سال ۷۶ تصویب کرد و در مرداد سال ۸۴ نیز، راهبرد‌های گسترش فرهنگ عفاف در چارچوب اصول و مبانی روش‌های اجرایی گسترش فرهنگ عفاف توسط این شورا به تصویب رسید.
دامغانی ادامه داد: توسعه فرهنگ کنکاش و تفکر در مفاهیم دینی توسط جوانان به منظور پذیرش درونی و قلبی و عمل به آنها، هماهنگی و وحدت رویه مستمر و پایدار در برخورد با ناهنجاری‌های فرهنگی توسط دستگاه‌های مختلف در چارچوب قانون، ارتقای سطح آگاهی و ایجاد حساسیت در مدیران نسبت به توسعه فرهنگ عفاف و حجاب و حاکمیت ارزش‌های اخلاقی در مجموعه‌های تحت مسئولیت آنها، احیاء سنت امر به معروف و نهی از منکر در مورد حجاب و عفاف، طراحی و اجرای فعالیت‌های فرهنگی در مراکز تبلیغی، آموزشی و فرهنگی در راستای توسعه امر عفاف و حجاب و... ازجمله راهبرد‌های گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در این مصوبه است که می‌توان به آن‌ها اشاره کرد.
وی اضافه کرد: امروزه باید برای ترویج حجاب و عفاف در جامعه از خلاقیت‌های فرهنگی استفاده کنیم چرا که استفاده از خلاقیت‌های فرهنگی می‌تواند جوانان را به حجاب علاقه‌مند کند، زیرا از موارد مهم و کلیدی جامعه ماست و با بسیاری از مسائل پیوند خورده و دارای ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شده است، این مسئله از آن جهت که خطابش با زنان است، به نیمی از جمعیت جامعه مربوط است و از آن جهت که در تنظیم روابط زن و مرد نقش دارد، به همۀ افراد جامعه مربوط می‌شود. وی تصریح کرد: حجاب، آثار، برکات و نقش‌آفرینی‌های خاصی دارد و اگر حقیقتِ این حکم برای انسان‌ها آشکار گردد، بعید است فطرت‌های سالم و خداخواه، تسلیم آن نشوند و آن را اطاعت نکنند.
فرمانده سپاه استان سمنان عنوان کرد: امروزه دشمنان اسلام با ابزار‌های گوناگونی، از جمله رسانه، کتاب، مقاله و... بی‌حجابی را در جامعه ما ترویج نموده و برخی افراد ناآگاه از آن‌ها پیروی می‌کنند، در این‌جا، برای امر به معروفِ این افراد و نیز تشویقِ زنان و دختران، باید راه‌کار علمی و صحیح برنامه ریزی واجرا کنیم.
وی تاکید کرد: متأسفانه این ضعف‌های آموزشی از دوران ابتدایی و از زمان کودکی افراد در دبستان‌ها و تا بزرگسالی در دانشگاه‌ها ادامه داشته است، از سوی دیگر آموزش‌های ما اغلب در چهارچوب مدرسه بوده و خارج از آن به صورت تخصصی روی این موضوع کار نشده است، رسانه صدا و سیما یکی از عوامل مؤثر در مصادیق ضعف فرهنگی کشور می‌باشد و نکته دیگر آن است که آموزش‌های ما تحت عنوان فیلم، سریال و ... دارای تناقضات زیادی است و همین امر بر روی جامعه اثر منفی می‌گذارد، به عنوان مثال در اغلب سریال‌ها افراد مرفه و غنی جامعه با ظاهری آراسته ظاهر می‌شوند، اما افراد ضعیف و سطح پایین جامعه اغلب چادری بوده و دارای پوشش اسلامی هستند، در واقع به صورت غیرمستقیم این تأثیر را روی کودکان، نوجوانان و به طور کلی جامعه می‌گذاریم و نشان می‌دهیم که افراد سطح بالای جامعه اغلب ظاهری به دور از پوشش ایرانی_ اسلامی دارند، این در حالی است که در واقعیت شمار زیادی از بانوان پزشک، جراح، نخبه و موفق کشور دارای حجاب اسلامی هستند، اما متأسفانه این موارد در رسانه‌های ما کمتر نمایش داده شده است، تمام این مسائل بر روی کودکان اثر می‌گذارد و وقتی کودک از سن کم شاهد این شیوه است، به این باور می‌رسد که یک فرد مطلوب در جامعه پوششی این گونه دارد و به تدریج فرهنگ به سوی تهی شدن می‌رود.
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان سمنان با تاکید بر اینکه تهاجم فرهنگی و سو استفاده فرهنگ غربی از عدم الگوسازی داخلی یکی از علل موثر ایجاد خلأ فرهنگی است گفت: تهاجم فرهنگی یکی از علل مؤثر در ایجاد خلأ فرهنگی و ترویج بدحجابی و بی حجابی در جامعه است که از یک سو در کشور و در رسانه‌ها تصویری متناقض در ترویج حجاب دیده می‌شود و یک فرهنگ تهی نمایش داده می‌شود و از سوی دیگر در برنامه‌های خارجی و رسانه‌های غربی شیوه دیگری ارائه داده می‌شود، در واقع فرهنگ غربی با عملکرد قوی خود در این زمینه بر روی جوانان تأثیر خود را می‌گذارد و ما نیز امروزه شاهد نتیجه آن هستیم.
وی تاکید کرد: برای تأثیر گذاری بر روی جامعه نیاز به کار فرهنگی خلاقانه داریم؛ مسائل ضد فرهنگ، نمود طولانی مدت دارد و باید برای تأثیرگذاری فرهنگی به جای انتقال مستقیم مسائل به جامعه و جوانان، آن را در قالب یک عملیات هنری و به صورت غیر مستقیم منتقل کنیم، بسیاری از مسائل فرهنگی نباید به صورت علنی نمایش داده شوند، بلکه باید با شیوه‌ها و تکنیک‌های ظریف و خلاقانه انتقال داده شود. /ع