شوراها شریک راهبردی در ایجاد کسب و کارهای محلی
یادداشت - حمید داوودی راد //هفده سال پیش، نخستین مقاله‌ام درباره ضرورت تشکیل شوراهای محلات و شورایاری‌ها منتشر شد.
آن روزها دانشجویی علاقه‌مند به برنامه‌ریزی شهری بودم که آینده‌ای روشن را برای مشارکت مردمی در مدیریت شهری تصور می‌کردم. امروز که در جایگاه یک متخصص در حوزه کارآفرینی و گردشگری ایستاده‌ام، هنوز معتقدم شورایاری‌ها می‌توانند نقطه‌عطفی باشند برای پیوند سرمایه اجتماعی، تحرک اقتصادی محلی و رونق گردشگری شهری
از شورای محله تا محرک توسعه بومی
شورایاری‌ها در ابتدا با هدف برقراری ارتباط مستقیم‌تر بین شهروندان و شهرداری، و براساس اصول قانون اساسی و ماده 71 قانون شوراها شکل گرفتند. اما به مرور، این نهاد مردمی تبدیل به بستری شد برای شناسایی نیازها، اولویت‌بندی خواسته‌ها و طراحی راهکارهای محله‌محور. امروز، در دوره‌ای که تمرکز بر توسعه پایدار و اقتصاد مقاومتی است، شوراها می‌توانند نقش فراتری از نظارت ایفا کنند: آن‌ها می‌توانند شریک راهبردی در ایجاد کسب‌وکارهای محلی و توسعه برندهای گردشگری محله‌ای باشند.
نقش مغفول شورایاری‌ها در کارآفرینی محلی
هر محله پتانسیل‌های ویژه‌ای دارد: از مهارت‌های سنتی و فرهنگی گرفته تا فضاهای بلااستفاده‌ای که می‌توانند به فرصت‌های اقتصادی تبدیل شوند. شورایاری‌ها، به‌دلیل شناخت عمیق از بستر محلی، می‌توانند نقش تسهیل‌گر را ایفا کنند؛ با معرفی فرصت‌ها، تشویق به راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک و میانجی‌گری میان کارآفرینان و نهادهای دولتی. اینجا همان جایی‌ست که مشارکت مدنی، توسعه محلی و کارآفرینی به هم می‌رسند.
گردشگری محله‌ای؛ فرصتی برای بازآفرینی شهری
گردشگری دیگر فقط درباره مکان‌های مشهور نیست. امروز گردشگری محله‌ای، یکی از گرایش‌های مهم در صنعت توریسم شهری‌ست. محله‌ها با اصالت بومی، فرهنگ غنی و سبک زندگی خاص خود، ظرفیت‌های جذابی برای گردشگران داخلی و خارجی دارند. شورایاری‌ها می‌توانند در طراحی مسیرهای گردشگری محله‌ای، حمایت از هنرمندان محلی، و معرفی جاذبه‌های پنهان نقش کلیدی داشته باشند.
این امر نه‌تنها منجر به ارتقای برند محلی می‌شود، بلکه اشتغال‌زایی، حفظ هویت فرهنگی و پایداری اقتصادی را هم به همراه دارد.
جمع‌بندی: بازآفرینی نقش شوراها با رویکردی نو
تجربه شورایاری‌ها ثابت کرده که با مشارکت واقعی مردم می‌توان گره‌های پیچیده شهری را باز کرد. اما اکنون، زمان آن رسیده که شوراها از نهادهای صرفاً نظارتی به محرک‌های توسعه محله‌محور، اجتماعی و اقتصادی بدل شوند. با رویکردی تلفیقی از مشارکت مردمی، کارآفرینی شهری و گردشگری، می‌توان نقش تازه‌ای برای شوراها تعریف کرد—نقشی که نه‌تنها به مدیریت بهتر شهر کمک می‌کند، بلکه مسیر توانمندسازی مردم و ساختن آینده‌ای روشن‌تر برای محله‌ها را هموار می‌سازد.
من، حمید داودی‌راد، با تکیه بر سال‌ها تجربه و مطالعه، باور دارم سرمایه اجتماعی نهفته در شورایاری‌ها اگر در مسیر توسعه محله‌محور، کارآفرینی و گردشگری هدفمند قرار گیرد، می‌تواند به یکی از پایه‌های اصلی تحول درون‌زا در مدیریت شهری ایران بدل شود.
